Vitale kernen

Vitaliteit en leefbaarheid van kernen in Zuid-Holland (November 2018)

Tijdens de verstedelijkingsconferentie Zuid-Holland in 2017 is de provincie uitgedaagd om, naast de aandacht voor het verstedelijkte gebied, aandacht te hebben voor de vitaliteit in de kernen. De provincie heeft dit afgelopen jaar opgepakt in de strategische verkenning Vitale kernen. Er zijn meerdere rapporten opgeleverd. Eén daarvan was een data-analyse om kernen onderling te vergelijken op vitaliteit en leefbaarheid. Dat is gebeurd vanuit het gegeven dat ze onderdeel uitmaken van een groter ruimtelijk-economisch netwerk. Bij vitaliteit gaat in dit geval om de aanwezigheid en bereikbaarheid van werkgelegenheid en voorzieningen, en om de aanwezigheid van bewoners die draagvlak vormen voor die aanwezigheid. Wat blijkt?
Onder andere: De zelfstandige vitaliteit is in het algemeen hoger naarmate de kern groter is. Vanaf 2.000 inwoners is er doorgaans een compleet pakket dagelijkse voorzieningen en zijn de verschillen in aantal voorzieningen per inwoner tussen kleine en grote kernen niet erg groot. 

De verbonden vitaliteit hangt vooral af van waar de kern ligt in Zuid-Holland en om welke functie (werk/voorziening) en modaliteit het gaat. De bereikbaarheid van dagelijkse voorzieningen per auto op korte afstand (5 minuten) is bijna overal in Zuid-Holland relatief hoog. Leefbaarheid is nogal eens het tegenstelde van de mate van vitaliteit. Zo scoren oude stadswijken in grote steden het slechtst op leefbaarheid en best op vitaliteit. Omgekeerd blijken nogal wat niet-zo-vitale kernen juist zeer leefbaar. Veel kernen onttrekken zich aan deze “vitaliteitsparadox”: daar zijn vitaliteit én leefbaarheid hoog.

Lees meer in de data based verkenning.