Drinkwater

De drinkwatervoorziening is in Nederland op een zeer hoog peil en het drinkwater wordt als nationaal belang aangemerkt. De kwaliteit is zodanig dat jong en oud,  

een leven lang, zonder schadelijke gevolgen water uit de kraan kan drinken. Echter, met nieuwe opkomende stoffen zoals o.a. medicijnresten en hormonale stoffen komt de kwaliteit wel onder druk te staan.

Het drinkwater wordt bereid uit grondwater en oppervlaktewater. In Zuid-Holland wordt de drinkwatervoorziening verzorgd door drie drinkwaterbedrijven: Oasen, Dunea en Evides.

• Evides wint drinkwater rechtstreeks uit oppervlaktewater, door directe zuivering van het rivierwater uit de Maas dat wordt verzameld in spaarbekkens in de Biesbosch (in Noord-Brabant). Evides heeft een noodinnamepunt bij hun spaarbekken ‘Beerenplaat’ nabij Rotterdam, waar water uit de Oude Maas ingenomen kan worden.In Dordrecht heeft Evides het spaarbekken ‘Grote Rug’ dat in noodsituaties kan worden ingezet en evt. bijgevuld vanuit het oppervlaktewater het Wantij; 
• Indirecte winning uit oppervlaktewater vindt op twee manieren plaats, nl. door infiltratie van rivierwater in de duinen en door min of meer natuurlijke inzijging van rivierwater in de oevers langs de rivieren de Lek en de Maas, waar grondwater wordt gewonnen:
• Het Duinwaterbedrijf Zuid-Holland en Evides infiltreren rivierwater in de duinen. Zij onttrekken het water uit respectievelijk de Andelse (of afgedamde) Maas en het Haringvliet. Infiltratie ervan gebeurt via infiltratieplassen in de duinen rond Den Haag en in de Oostduinen op Goeree.

Na verloop van enige tijd wordt dit water opgepompt en gezuiverd om drinkwater te krijgen. Door de infiltratie in de duinen wordt daar tevens een goede grondwaterstand in stand gehouden, die van belang is voor de daar aanwezige hoge natuurwaarden. Het Duinwaterbedrijf heeft een noodinnamepunt in de Lek bij hun pompstation Bergambacht;

• Oasen wint grondwater langs de oevers van de Lek en de Maas (oevergrondwaterwinningen). Dit water is grotendeels rivierwater dat in de oevers infiltreert en na een bepaalde verblijftijd in de bodem gewonnen wordt. Het wordt gezuiverd om er drinkwater van te maken.
• Rechtstreekse winning uit het (diepere) grondwater vindt op beperkte schaal plaats in de duinen rond Den Haag (DZH), in de Oostduinen op Goeree en in de onttrekkingsgebieden op het Eiland van Dordrecht (Evides) en in de onttrekkingsgebieden van Oasen langs de Lek.​

Naast de drie genoemde drinkwaterbedrijven heeft het bedrijf Waternet een beperkt aantal onttrekkingsputten in het noorden van Zuid-Holland, in de Luchterduinen op de grens met Noord-Holland. Waternet heeft geen voorzieningsgebied in Zuid-Holland.​​

De provincie is verantwoordelijk voor de bescherming van de bronnen waaruit water wordt gewonnen voor de drinkwatervoorziening. Daarnaast heeft zij de regie over de gebiedsdossiers drinkwaterwinning. Verder heeft de provincie de verantwoordelijkheid voor de vergunningverlening en ontheffingen en handhaving van de milieubeschermingsgebieden voor grondwater. 

Deze zijn vastgelegd in de Provincale Milieu Verordening.

Het provinciaal beleid is er op gericht dat de drinkwatervoorziening robuust, duurzaam en klimaatbestendig is en dat er voor de toekomst voldoende zoet water aanwezig is om de gewenste hoeveelheid drinkwater van een goede kwaliteit te kunnen produceren, ook in geval van calamiteiten.  

Voor de provincie Zuid-Holland is diversiteit in bronnen voor de drinkwaterproductie belangrijk om risico’s voor de drinkwatervoorziening zo klein mogelijk te kunnen houden. In het geval van bijvoorbeeld langdurige verontreiniging van het oppervlaktewater moet de drinkwatervoorziening geborgd kunnen worden door inzet van alternatieve bronnen. Ook in geval van calamiteiten moet er voldoende drinkwater aanwezig zijn om de inwoners van Zuid-Holland in voldoende mate te kunnen voorzien. Dat betekent dat er voor de drinkwaterbereiding zowel grond- als oppervlaktewater als bron gebruikt moet kunnen blijven worden.

Een procentuele verdeling tussen de verschillende bronnen is moeilijk vast te leggen. Uitgangspunt is wel om vast te houden aan het ‘drie ankerbeleid’ en om de bestaande verdeling in 

stand te houden. Bij de uitoefening van haar bevoegdheden en wettelijke taken zal de provincie dit aspect dan ook zwaar laten wegen.

Hoewel de bronkeuze in eerste instantie bij de drinkwaterbedrijven ligt, zij hebben immers de plicht om voor kwalitatief goed drinkwater te zorgen, raakt de bronkeuze  wel de wettelijke taak van de provincie v.w.b. de bescherming en duurzame veiligstelling van de drinkwatervoorziening (Drinkwaterwet, Wet Milieubeheer).

Bronkeuze is derhalve mede afhankelijk van de mogelijkheden voor een adequate bescherming en inpassing binnen de provinciale openbare ruimte. Dit geldt zowel voor het instandhouden van bestaande bronnen als het ontwikkelen van nieuwe (alternatieve) bronnen voor de drinkwatervoorziening.​

Het drinkwaterbedrijf met de naam Oasen onttrekt grondwater voor de bereiding van drinkwater. Dit gebeurt voornamelijk in het oosten van de provincie Zuid-

Holland . Totaal wordt er ongeveer 46 miljoen m3 grondwater onttrokken voor de drinkwatervoorziening van 750.000 mensen. 

Het drinkwaterbedrijf  Dunea is gevestigd in de duinen aan de kust  van nederland. Ongeveer 80 miljoen m3 duinwater wordt gebruikt  voor de drinkwatervoorziening 

voor ca. 1,3 miljoen mensen in het westelijk deel van Zuid-Holland (het duinwater is geìnfiltreed oppervlaktewater vanuit de Afgedamde Maas of Lek).