Cultuurhistorische Hoofdstructuur

De Cultuurhistorische Hoofdstructuur (CHS) van Zuid-Holland omvat het historische culturele erfgoed van Zuid-Holland, waarvoor de provincie beleid ontwikkelt en uitvoert. De digitale atlas van de CHS bevat de informatie over de objecten, die deel uitmaken van de CHS en dient als informatiebron voor beleid op het gebied van erfgoed en ruimtelijke ontwikkeling. 

De provincie beschikt sinds 2003 over een digitale atlas van de Cultuurhistorische Hoofdstructuur (www.zuid-holland.nl/chs), kortweg de CHS. De CHS bevat een overzicht op hoofdlijnen van het Zuid-Hollandse erfgoed, bijvoorbeeld waardevolle 

cultuurlandschappen, historische verdedigingslinies, zones met een archeologische verwachting of monumentale boerderijlinten. Dit is namelijk het schaalniveau waarop de provincie beleid voert. 
Het cultureel erfgoed wordt hier opgevat als overblijfselen uit het verleden in de vorm van:

  • Archeologie
  • Landschap
  • Nederzettingen

Deze overblijfselen zijn op kaart gezet als ze nog voldoende herkenbaar zijn als een kenmerk van de regionale bewonings- en ontginningsgeschiedenis. Deze kenmerken zijn ook gewaardeerd. 

De CHS dient als informatiebron voor beleid op het gebied van erfgoed en ruimtelijke ontwikkeling, van zowel de provincie als de gemeenten. Daarmee wil de provincie stimuleren dat cultuurhistorie behouden of ingepast wordt bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Het cultureel erfgoed van Zuid-Holland is immers een belangrijke drager van ruimtelijke kwaliteit en verhoogt daarmee de aantrekkelijkheid van stad en landschap. De provincie bevordert deze toegevoegde waarde van erfgoed op twee manieren:

  • Cultureel erfgoed vormt een integraal onderdeel van het provinciaal ruimtelijk kwaliteitsbeleid via de Kwaliteitskaart en de Gebiedsprofielen Ruimtelijke Kwaliteit.
  • Behoud en versterking van cultuurhistorisch waardevolle structuren en ensembles die van bijzonder provinciaal belang zijn, via bescherming én passende ruimtelijke ontwikkeling.

Voor dat laatste doel is uit alle gegevens van de CHS een selectie gemaakt van erfgoed dat van provinciaal belang wordt geacht, te weten:

  • Werelderfgoed (bestaand en potentieel): het molengebied van Kinderdijk, de Romeinse Limes en de Nieuwe Hollandse Waterlinie;
  • Cultuurhistorische kroonjuwelen: unieke, zeer karakteristieke en gave erfgoedensembles in Zuid-Holland;
  • Erfgoedlijnen: kenmerkende ensembles van erfgoed, landschap en water die beschikken over een groot recreatief-toeristisch potentieel;
  • Molen- en landgoedbiotopen;
  • Archeologie 

Voor deze selectie geldt in de meeste gevallen ook een ruimtelijke bescherming op grond van de Verordening Ruimte. Alleen aan de provinciale erfgoedlijnen is geen afzonderlijk beschermingsregime verbonden, hier is het beleid gericht op beleving en benutting. 

 

Cultuurhistorische Hoofdstructuur:   www.zuid-holland.nl/chs